Mamia ya watu wa Jordan waliandamana huku wakitoa matamko ya kuonesha kuliunga mkono taifa la Jordan masaa kadhaa mara baada ya kuonekana kwa video isiyoaminika mnamo Februari 3 iliyoonesha mauaji ya kutisha ya rubani wa Jordan aliyefahamika kwa jina la Luteni Muath Al-Kaseasbeh.
Video hii iliyopakiwa na alghadnewspaper katika mtandao wa YouTube inaonesha watu wakipaza sauti zao kwa kusema “tutazitoa sadaka roho zetu na damu yetu kwa ajili yako, Jordan’ na pia, walibeba mabango yaliyosomeka, “Kifo cha ISIS (Kifupisho cha neno la kiarabu ISIS).”
Baadhi ya waandamanaji walishinikiza kunyongwa kwa Sajda Rishawi, ambaye alikamatwa mara baada ya kushindwa kujitoa mhanga pale bomu alilokuwa amelivaa kushishindwa kulipuka. Hapo awali, ISIS walitaka Rishawi aachiwe kama sehemu ya makubaliano na serikali ya Jordan na ISIS ya kumwachia Luteni Muath Al-Kaseasbeh, ambaye alikamatwa na askari wa ISIS mara baada ya ndege yake kutunguliwa mnamo tarehe 3 Desemba, 2014 nchini Syria.
Wizara ya Awqaf na Masuala ya Kiislam ya Jordan iliitisha sala ya maombolezo itakayofanyika katika misikiti ya Mfalme tarehe 4 Februari na pia kuyataka makanisa yote ya Jordan yaomboleze kifo cha shujaa huyu kwa kuzipiga kengele za makanisa kwa taratibu na kwa mfululizo.
Katika kuonesha kushikamana na rubani huyu, kumekuwa na mpasuko katika ulipizaji kisasi
Kurasa za twita zinazoelekeza kwenye picha zilizopigwa kutoka kwenye video inayodhaniwa kuwa ni ya mauaji na zinazoonekana kuambatana na maeneo ya kijiografia ya jiji la Ar-Raqqah linaloshikiliwa kwa ukaribu kabisa na ISIS. Jiji hili lililoharibiwa vibaya kwa vita lipo katika jimbo la Aleppo nchini Syria. Televisheni ya taifa ya Jordan ilitaarifu kuwa, Al-Kaseasbeh inadhaniwa kuwa aliuawa tarehe 3 Januari, lakini kwa namna video hii inavyoonekana, imewashitua wengi ambao hawakutaka propaganda za ISIS kurejesha kumbukumbu yake.
An Amman-based mtumiaji wa Twita afafanua:
Umewaleta watu wote wa Jordan pamoja zaidi kuliko ambavyo tulishawahi kuunganishwa pamoja. IS wataishuhudia hasira kuu ya wajordan milioni 7. Pumzika kwa amani #كلنا_معاذ
— Sohaib Ismail (@sohaibism) February 3, 2015
mwandishi wa habari wa Syria na mchambuzi, Hassan Hassan afafanua kuwa wakati baadhi ya raia wa Jordan wanategemea kuwa serikali yao itatoa adhabu kali kufuatia kifo cha rubani wao, hatua hii inawezekana kuwa haina uhalisia:
Ndicho ambacho baadhi ya raia wa Jordan wanakitegemea. Wanategemea hatua kali kuchukuliwa. Jambo la kushitua na la kikatili kama hili halitaweza kufidiwa kwa matutukio ya unyongaji pekee.
— Hassan Hassan (@hxhassan) February 3, 2015
ambaye ni mwanablogu wa Jordan na mmoja wa waanzilishi wa 7iber, Naseem Tarawnah ataka kuwepo kwa mjadala wa kitaifa, kwa hofu ya kutokujua mustakabali wa Jordan siku za usoni ikiwa mambo kama haya hayatachukuliwa kwa uzito wake:
Mauaji ya Muath yanalazimisha kuwepo kwa mjadala wa kitaifa nchini#jordan, vinginevyo tutajikuta katika hali ya sintofahamu. #ripMuath
— Naseem Tarawnah (@tarawnah) February 3, 2015
Mwanaharakati aliyeko uhamishoni, Iyad El-Baghdadi asema kuwa ili kuwepo kwa mabadiliko, hakuna budi kwanza kukata mzizi wa fitna miongoni mwetu:
Tutaendelea kushuhudia utawala kandamizi, ugaidi na pia kushuhudia uchunguzi wa kigeni miongoni mwetu hadi pale tutakapopata msimamo wa pamoja na kuweza kutatua chngamoto zetu wenyewe.
— Iyad El-Baghdadi (@iyad_elbaghdadi) February 3, 2015
Usiisambaze video hii
Video ya mauaji ya dakika 22 inayoonesha Al-Kaseasbeh akichomwa moto hadi kufa akiwa amefungiwa kwenye kibanda, ikiwa imeboreshwa na kuhaririwa kwa kiasi kikubwa. Video hii inajumuisha nembo ya ISIS, sehemu ya mahojiano na rubani huyo, habari za kukamatwa kwa rubani huyu pamoja na picha za vita.
Randa Habib wa AFP alitaarifu kuhusu namna ndugu wa karibu wa rubani huyu walivyoipokea taarifa hii:
Wakifadhaishwa, baadhi ya ndugu zake walianguka chini mara baada ya kupata taarifa za kuuawa kwa rubani Moaz Kasabeh. Wanawake walipoteza fahamu, pia walionesha kukata tamaa kabisa.
— Randa HABIB (@RandaHabib) February 3, 2015
Video hii ya kutisha, ikiwa katika mfumo wa video ya kuhaririwa, ilisambaa kwa haraka sana katika mitandao ya kijamii. Watu wengi walihamasisha kutokusambaza video hiyo kama moja ya juhudi za kuheshimu ndugu wa familia pamoja na kutunza heshima yake.
Jude Qattan, a mwanafunzi wa chuo kikuu na raia wa Jordan alitaka video hii kutokusambazwa mitandaoni:
Usiisambaze video hii, ndicho wanachotaka sisi tukifanye, kusambaza ugaidi. #كلنا_معاذ #ISISMediaBlackout
— Hey Jude (@Yashhmy) February 3, 2015
Pia, mwandishi wa habari Andy Carvin alieleza jambo la maana dhidi ya usambazaji wa video hii:
Kila mmoja ana haki ya kushuhudia jambo. Mimi ni mmoja wa watu wanaoamini hivi. Lakini kama unataka kumuona rubani huyu akichomw moto hadi kufa, tafadhali itafute mwenyewe kupitia google.
— Andy Carvin (@acarvin) February 3, 2015
Bridget Johnson aishiye Washington DC alipendekeza Al-Kaseasbeh akumbukwe kama rubani wa kutukuzwa wa Jordan:
Kataa kusambaza picha zozote za #MuathalKaseasbeh zinazotokana na propaganda za ISIS. Mkumbuke kama rubani wa kutukuzwa wa Jordan. pic.twitter.com/E6gOA1F2Xo
— Bridget Johnson (@Bridget_PJM) February 3, 2015
Akiweka picha ya Al-Kaseasbeh akiwa Istanbul, mwandishi wa BBC, Faisal Irshaid alisema kuwa “hii ndio njia mbadala ya namna tunavyoweza kumkumbuka”:
Usipakie mtandaoni #ISIS picha ambazo zinadhaniwa kuwa zinaonesha kuchomwa moto hadi kufa kwa Moaz Kasasbeh. Hivi ndivyo tunavtomkumbuka. #كلنا_معاذ pic.twitter.com/ye18wmO8Zj
— Faisal Irshaid (@faisalirshaid) February 3, 2015
Kwa upande mwingine, wale walioiona video hii, walishtushwa na walichokiona na kufananisha kitendo cha kumchoma mtu kwa moto hadi kufa kuwa ni ukatili usiovumilika. Tarawneh alisema kuwa dakika hizo 22 zilikuwa mbaya kabisa kuwahi kushuhudia katika maisha yake:
Ndio tu nimetoka kuitazama video hii. Ni dakika 22 mbaya saa katika maisha yangu. Wamemtesa vibaya sana& wamemfanya acheze kipande cha filamu ya mauaji yeye akiwa kama mhanga wa mauaji yake mwenyewe. (cont)
— Naseem Tarawnah (@tarawnah) February 3, 2015
mwanablogu wa Misri, akitwiti kwa jina la The Big Pharaoh, alilifananisha kundi la ISIS na Nazis:
ISIS ni Nazis wa Mashariki ya Kati. Kila eneo lina au lilikuwa na changamoto yake ya watu kukosa maadili. Sifikiri kama kuna kitu chochote kibaya zaidi ya ISIS kinaweza kutokea.
— The Big Pharaoh (@TheBigPharaoh) February 3, 2015
Muath, shujaa
Pia kupitia kiungo habari #IamMuath na #كلنا_معاذ katika lugha ya Kiarabuin Arabic, watu wengi walionesha mhikamano wao na familia ya Muath katika kumkumbuka kwa uzalendo wake wa kuitumikia nchi yake. Balozi na mwakilishi wa kudumu wa Jordan kwenye Umoja wa Mataifa Dina Kawar alimchora Al-Kaseasbeh kama shujaa mwerevu na ambaye ni alama ya ushujaa:
Shujaa wetu mwerevu, Muath daiama atakumbukwa kama alama ya ushujaa. Mungu aibariki roho yake na aipumzishe kwa amani. #كلنا_معاذ #Jordan
— Dina Kawar (@AmbKawar) February 3, 2015
Buzzfeed's Sheera Frenkel pia alizungumzia familia yake kwa juhudi zao ambazo hazikukoma za kujaribu kuhamasisha kuachiwa huru kwa ndugu yao:
Naifikiria familia ya Moath Kassabah, iliyoweka juhudi za dhati za kutaka kuachiwa huru kwa ndugu yao. #كلنا_معاذ pic.twitter.com/wByKfhC6jc
— Sheera Frenkel (@sheeraf) February 3, 2015
Moja ya mambo yaliyojadiliwa hivi karibuni ilikuwa ni kuendelea kupotea kwa thamani ya utu wa binadamu. Mpiga picha wa Jordan, Amer Sweidan alikusanya maoni ya wengi katika twiti yake:
Tumesha fikia kiwango cha mwisho kabisa cha kupotea kwa thamani ya utu wa binadamu. Pumzika kwa amani, Muath. #MuathalKaseasbeh #JO #كلنا_معاذ
— Amer Sweidan (@AmerSweidan) February 3, 2015
Mohamed Abdelfattah ambaye ni mwandishi wa habari aliye na makazi yake huko Misri, alijikuta asiyekuwa na la kusema pale alipokuwa akifuatilia habari:
Sina neno linalolingana na mateso aliyoypata Moath wakati wa kifo chake. Ninatoa pole kwa marafiki zangu wa Jordan. #كلنا_معاذ
— Mohamed Abdelfattah (@mfatta7) February 3, 2015
Siku moja kabla, watu wa Jordan walionesha mshikamano wao na Japan kufuatia ISIS kushukiwa kutoa video iliyokuwa inaonesha kuchinjwa hadi kufa kwa mwandishi wa habari Kenji Goto. Iliaminiwa kuwa, Muath Al-Kaseabeh, alikuwa mmoja wa mateka waliokuwa pamoja na Goto.
Kharabeesh, mtandao wa habari wa Jordan, uliweka katika mtando wa Facebook video ya kumbukumbu ya kifo cha rubani huyu. Katika kipindi cha masaa 3, video hii ilikuwa tayari imeshatazamwa mara 130,000.
Deena Abu Mariam alitwiti mabango yaliyoandaliwa Jordan yaliyoonesha kupinga ugaidi, na pia yaliyoonesha kuiunga mkono nchi ya Japan:
Raia wa Jordan wako pamoja na #Japan kwa kuwapoteza kwatu wao. #Jordan #IamMuath #KenjiGoto pic.twitter.com/bUdpmnNow1
— دينا أبو مريم (@deenaabumariam) February 2, 2015
Malkia wa Jordan, Rania Al Abdullah alitoa heshima ya pekee kwa Al-Kaseasbeh kwa kutambua mchango wake wa kulitumikia taifa la Jordan kwa ushujaa:
#أقسمت_وأوفيت يا شهيد الوطن الغالي. رحمك الله واسكنك فسيح جناته #معاذ_الكساسبة #الأردن
— Rania Al Abdullah (@QueenRania) February 3, 2015
Uliapa kiapo na ulitimiza ahadi yako. Wewe umekubali kuifia nchi yako. Mungu aipumzishe roho yako.